Mali kurallar, mali disiplinin sağlanması amacıyla maliye politikası araçları üzerine konulan uzun süreli sınırlamalardır. Dünya genelinde pek çok ülkede bütçe, borçlanma, kamu harcamalara ve kamu gelirleri üzerine sayısal bir tavan veya makroekonomik göstergelerin bir yüzdesi gibi kısıtlamalar konularak, kamu maliyesinde uzun dönemli mali sürdürülebilirlik hedeflenmektedir. Günümüzde mali sürdürülebilirliğin yanında çevresel sürdürülebilirlikle beraber ekonomik büyüme ve kalkınmayı hedefleyen “yeşil ekonomi” politikaları, yaşanan çevre sorunlarına bağlı olarak ön plana çıkmaya başlamıştır. Yeşil ekonomi, sürdürülebilir kalkınmayı sağlarken çevreyi koruyan, aynı zamanda enerji ve doğal kaynakların verimliliğini sağlayan, sosyal açıdan kapsayıcı bir ekonomidir. Yeşil yatırımlar, yeşil ekonominin önemli bir aracıdır. Çevresel sorunların çözümünde ve çevresel sürdürülebilirliğin sağlanabilmesinde önemli boyutlarda yeşil yatırımların gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda özellikle Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin iklim kriziyle mücadele kapsamında yürüttükleri politikalar doğrultusunda yeşil kamu yatırımı ihtiyaçlarında önemli artışlar olacağı ifade edilmektedir. Maliye politikasını kurala bağlayan bir yaklaşım olarak “yeşil altın kural” (green golden rule) yeşil yatırımların mali kurallara tabi olmaksızın bütçe açıkları yoluyla finanse edilebileceğini öngörmektedir. Bu bağlamda yeşil yatırımlarının finanse edilebilmesi için vergileri arttırmak veya diğer harcamaları kısmaya ihtiyaç duyulmamaktadır. Çünkü yeşil yatırımlar, bütçe dengesi, borçlanma gibi mali gözetim göstergelerinin üzerine sınır getirilerek oluşturulmuş olan mali kurallardan hariç tutulmaktadır. Bu sayede çevre dostu yatırımlar teşvik edilmiş olacaktır. Yeşil altın kural, çevreci yatırımların gerçekleşmesini destekleyen ve hükümetlere bu alanda esneklik sağlayan bir mali kural olarak değerlendirilebilir. ORCID NO: 0000-0002-8132-6971
Anahtar Kelimeler: Mali Kural, Yeşil Altın Kural, Maliye Politikası
|
