Mali kurallar, mali disiplinin saðlanmasý amacýyla maliye politikasý araçlarý üzerine konulan uzun süreli sýnýrlamalardýr. Dünya genelinde pek çok ülkede bütçe, borçlanma, kamu harcamalara ve kamu gelirleri üzerine sayýsal bir tavan veya makroekonomik göstergelerin bir yüzdesi gibi kýsýtlamalar konularak, kamu maliyesinde uzun dönemli mali sürdürülebilirlik hedeflenmektedir. Günümüzde mali sürdürülebilirliðin yanýnda çevresel sürdürülebilirlikle beraber ekonomik büyüme ve kalkýnmayý hedefleyen “yeþil ekonomi” politikalarý, yaþanan çevre sorunlarýna baðlý olarak ön plana çýkmaya baþlamýþtýr. Yeþil ekonomi, sürdürülebilir kalkýnmayý saðlarken çevreyi koruyan, ayný zamanda enerji ve doðal kaynaklarýn verimliliðini saðlayan, sosyal açýdan kapsayýcý bir ekonomidir. Yeþil yatýrýmlar, yeþil ekonominin önemli bir aracýdýr. Çevresel sorunlarýn çözümünde ve çevresel sürdürülebilirliðin saðlanabilmesinde önemli boyutlarda yeþil yatýrýmlarýn gerçekleþtirilmesi gerekmektedir. Bu baðlamda özellikle Avrupa Birliði’ne üye ülkelerin iklim kriziyle mücadele kapsamýnda yürüttükleri politikalar doðrultusunda yeþil kamu yatýrýmý ihtiyaçlarýnda önemli artýþlar olacaðý ifade edilmektedir. Maliye politikasýný kurala baðlayan bir yaklaþým olarak “yeþil altýn kural” (green golden rule) yeþil yatýrýmlarýn mali kurallara tabi olmaksýzýn bütçe açýklarý yoluyla finanse edilebileceðini öngörmektedir. Bu baðlamda yeþil yatýrýmlarýnýn finanse edilebilmesi için vergileri arttýrmak veya diðer harcamalarý kýsmaya ihtiyaç duyulmamaktadýr. Çünkü yeþil yatýrýmlar, bütçe dengesi, borçlanma gibi mali gözetim göstergelerinin üzerine sýnýr getirilerek oluþturulmuþ olan mali kurallardan hariç tutulmaktadýr. Bu sayede çevre dostu yatýrýmlar teþvik edilmiþ olacaktýr. Yeþil altýn kural, çevreci yatýrýmlarýn gerçekleþmesini destekleyen ve hükümetlere bu alanda esneklik saðlayan bir mali kural olarak deðerlendirilebilir. ORCID NO: 0000-0002-8132-6971
Anahtar Kelimeler: Mali Kural, Yeþil Altýn Kural, Maliye Politikasý
|
