Din, tüketicinin hayatýndaki birçok kararýn arkasýndaki güç olarak deðerlendirilmektedir. Dindarlýk, tüketici davranýþlarýný yönlendiren veya þekillendiren bir kavram olarak ele alýnmaktadýr. Bu araþtýrmada, Türkiye’de pazarlama alanýnda dindarlýk ile ilgili yazýlan lisansüstü tezlerin içerik analizi yöntemi kullanýlarak incelenmesi amaçlanmaktadýr. Bu amaç doðrultusunda, Yükseköðretim Kurulu Baþkanlýðý Ulusal Tez Merkezi’nde kayýtlý ve Ýþletme anabilim dalýnda pazarlama alanýnda hazýrlanmýþ olan 21 lisansüstü tez, belirlenen kriterler (tez türü, yayýn yýlý, yürütüldüðü üniversite, araþtýrma tasarýmý, veri toplama yöntemi, analiz tekniði, ölçek türü, anakütle, örnekleme yöntemi, örneklem hacmi) çerçevesinde incelenmiþtir. Bunu yaný sýra, tezlerde dindarlýk ile iliþkisi incelenen kavramlar ortaya konmuþtur. Araþtýrma bulgularý, incelenen tezlerin tamamýnýn uygulamalý olduðunu ve nicel araþtýrma tasarýmýnýn daha fazla tercih edildiðini göstermektedir. Veri toplama yöntemi olarak sýklýkla çevrimiçi anket yönteminin kullanýldýðý ve örnekleme yöntemi olarak çoðunlukla kolayda örneklem yöntemi tercih edilerek tüketicilerden veri elde edildiði belirlenmiþtir. Tezlerin çoðunluðunda örneklem hacminin 400’ün üzerinde olduðu tespit edilmiþtir. Tüketicilerin dindarlýðýnýn ölçümünde; Ýslami dindarlýk, dini yaþayýþ, dini inanç, dini tutum, dini yönelim ve dini hassasiyet ölçeði gibi farklý boyut ve ifadelerden oluþan ölçeklerin kullanýldýðý belirlenmiþtir. Analiz tekniði olarak en çok regresyon analizinin ve varyans analizinin (ANOVA) tercih edildiði tespit edilmiþtir. Anlýk satýn alma davranýþý, gösteriþçi tüketim, tüketici ahlaký, helal ürün satýn alma niyeti, yerli ve yabancý ürün satýn alma niyeti ve sosyal medya kullanma davranýþý dindarlýk ile iliþkisini incelenen kavramlar arasýnda yer almaktadýr. Bu araþtýrma ile pazarlama yazýnýnda dindarlýk çalýþmalarýnýn mevcut durumu ortaya konarak ilgili literatüre katký saðlanmaktadýr. ORCID NO: 0000- 0003-2380-6149
Anahtar Kelimeler: Dindarlýk, Pazarlama, Ýçerik analizi, Lisansüstü tez
|
