1980 sonrasý tüm dünyada görünen küreselleþme süreci, mal ve hizmet ticaret hacminde artýþ ile birlikte bilgi ve iletiþim teknolojileri ürünlerinin geliþip yayýlmasýna da fayda saðlamýþtýr. Uluslararasý sermayenin serbest hareket etmesi ve liberal dýþ ticaret politikalarýnýn uygulanmasý ekonomilerin üretim yapýlarýnýn zamanla deðiþmesine neden olmuþtur. Ürün çeþitliliðinin artmasý ile birlikte ileri teknoloji ürünlerinin az sayýda ülke tarafýndan üretilmesi, ülkelere rekabet avantajý saðlamakla birlikte milli gelir üzerinde pozitif yönde etkilerinin de olduðu görülmüþtür. Ýhracatýn çýktý üzerindeki etkisi ile birlikte katma deðeri yüksek, bilgi yoðun ve sermaye yoðun üretim mallarýnýn dýþ ticaret üzerindeki etkisi ekonominin ne ölçüde kompleks bir yapýya sahip olduðunu da göstermektedir. Bu durum son yýllarda literatürde ekonomik kompleksite olarak ifade edilmekte ve ekonomik kompleksite endeksi göstergesi ile ölçülmektedir. Bu araþtýrmanýn amacý Türkiye ekonomisinde kýsa, orta ve uzun dönemde ekonomik kompleksitenin çýktý üzerindeki etkisini ampirik olarak incelemektir. Bunun için kullanýlan deðiþkenler ekonomik kompleksite endeksi ile kiþi baþýna düþen gayri safi yurtiçi hâsýladýr. Deðiþkenlerin eþbütünleþik iliþki içinde olduklarýný sýnamak için ARDL sýnýr testi; dönemsel nedensellik durumunu öðrenmek için Breitung ve Candelon (2006) frekans alan nedensellik testi ve uzun dönem katsayý tahmincileri kullanýlmýþtýr. Elde edilen bulgular deðiþkenlerin eþbütünleþik hareket ettiklerini, ekonomik kompleksitenin kýsa ve orta dönemde çýktý üzerinde önemli etkiye sahip olduðuna dair nedensellik iliþkisinin olduðunu ve parametre katsayýlarý ekonomik kompeksitenin çýktýyý uzun dönemde pozitif etkilediðini göstermektedir. ORCID NO: 0000-0001-8936-9282
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Kompleksite, Ýktisadi Büyüme, Eþbütünleþme, Nedensellik
|
