Ýþletmeler açýsýndan katma deðer saðlayan unsurlar bakýmýndan bilgiye dayalý varlýklar, gün geçtikçe önemli hale gelmektedir. Fiziki niteliðe sahip olmayan bu varlýklar, literatürde “entelektüel sermaye” olarak adlandýrýlmaktadýr. Bu baðlamda hazýrlanan çalýþmanýn amacý, entelektüel sermayenin hasýlat üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Söz konusu amaç doðrultusunda, çalýþmanýn baðýmsýz deðiþkeni olan entelektüel sermayenin ölçümünde alan yazýnda kullanýmý sýkça tercih edilen Ante Pulic’ in “Entelektüel Katma Deðer Katsayýsý Yöntemi” (EKDK) kullanýlmýþtýr. Buna göre; Ýnsan Sermayesi, Kullanýlan Sermaye Etkinliði ve Yapýsal Sermaye deðiþkenleri baðýmsýz deðiþken olarak çalýþmada kullanýlmýþtýr. Ayrýca, çalýþmanýn baðýmlý deðiþkeni ise hasýlat ile temsil edilmiþtir. Entelektüel sermayenin hasýlat üzerindeki etkisi, BÝST Ýmalat Endeksi’ne kayýtlý 56 adet iþletmenin 2013–2020 verileri kapsamýnda incelenmiþtir. Çalýþmanýn analizinde kullanýlan veriler, Kamuyu Aydýnlatma Platformu’na ait (KAP) resmi internet adresinden temin edilmiþtir. Bununla birlikte, panel regresyon analizi yönteminin kullanýldýðý çalýþmada STATA 15.0 programýndan faydalanýlmýþtýr. Buna göre, gerçekleþtirilen panel regresyon analizi sonucunda; entelektüel katma deðer katsayýsý bileþenleri olarak ifade edilen insan sermayesi etkinliði (ÝSE) ve yapýsal sermaye etkinliði (YSE) deðiþkenlerinin hasýlat deðiþkeni üzerinde sýrasýyla pozitif ve negatif yönde istatistiksel açýdan anlamlý etkilerinin olduðu tespit edilmiþtir (p< 0.01, p< 0.05). Öte yandan, kullanýlan sermaye etkinliði (KSE) deðiþkeninin hasýlat deðiþkeni üzerinde pozitif ancak istatistiksel açýdan anlamlý bir etkisinin bulunmadýðý görülmüþtür. Bu kapsamda elde edilen analiz sonuçlarý, konu ile ilgili gerçekleþtirilen çalýþmalar ile genel olarak uyumluluk göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Entelektüel Sermaye, Entelektüel Katma Deðer Katsayýsý Yöntemi, Hasýlat, Ýnsan Sermayesi, Kullanýlan Sermaye Etkinliði, Yapýsal Sermaye
|
