Dijitalleşme süreci günümüzde ekonomi, finans başta olmak üzere tüm süreçlerde etkisini hızla göstermektedir. Finans sektörünün dijital dünyaya hızla adapte olması ile ödeme, para transferleri, bilgiye ulaşım gibi birçok konu ile birlikte yeni finansal araçların da ortaya çıkmıştır. Bu ürünler arasında yeni dijital ekonomi ve finans sisteminin başlangıcını işaret eden kripto paralarda yer almaktadır. Bu çalışmada kripto para birimlerinden en çok işlem gören Bitcoin’in seçili emtia ve borsa endeksleri arasındaki uzun dönemli ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla geleneksel emtia yatırım araçlarından altın, gümüş ve petrol analize dahil edilen değişkenlerdir. Bununla birlikte gelişmiş ülke borsa endekslerinden S&P 500, Dow Jones, DAX, FTSE 100 endeksleri analize dahil edilmiştir. Çalışmada değişkenlerin durağanlık seviyeleri araştırıldıktan sonra en uygun modelin ARDL yöntemi olduğu tespit edilmiştir. Analiz dönemi olarak 2016-2021 yılı seçilmiş ve değişkenlerin aylık verileri kullanılmıştır. Analizden elde edilen ampirik sonuçlar altın ve gümüş ile Bitcoin arasında uzun dönemli ilişki olduğunu göstermektedir. Buna göre altın değişkeni ile Bitcoin değişkeni arasında ters yönlü bir ilişki vardır. Başka bir ifade ile altın fiyatlarında meydana gelebilecek %1’lik bir artış Bitcoin değişkeninin fiyatında uzun dönemde %4.6’lık bir azalışa neden olacaktır. Gümüş ile Bitcoin değişkeni arasında ise uzun dönemde pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Bu sonuçlar gümüş ile Bitcoin değişkeninin birlikte hareket ettiğini göstermektedir. Analize dahil edilen borsa endekslerinden sadece S&P500 değişkeninin katsayısı istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Buna göre S&P500 endeksi uzun dönemde %1’lik bir artış gösterdiğinde Bitcoin değişkeni %3.08 oranında artacaktır.
Anahtar Kelimeler: Bitcoin, Emtia Piyasası, Borsa Endeksi, ARDL Yöntemi
|
