Bankacılık krizleri için Erken Uyarı Sistemleri geliştirmek, ekonomi ve bankacılık otoritelerine yaklaşmakta olan bir krizi önleme veya hafifletme imkânı verebileceği noktasında değerlidir. Çalışmada, bankacılık krizleri için Erken Uyarı Sistemleri geliştirebilmek adına, ağırlıklı olarak OECD ülkelerine ek olarak belli başlı büyük ekonomilerde 1970-2020 yılları arasında yaşanmış bankacılık krizleri, probit regresyonu metodolojisi ile incelenmiştir.
Bankacılık krizleri için oluşturulan regresyonların ülkeler coğrafi olarak havuzlandığında anlamlı sonuçlar üretmesi ve bankacılık krizleri için coğrafi bulaşıcılığın henüz bakir bir alan oluşu, coğrafi bulaşıcılık konusu üzerinde durmayı gerekli kılmıştır. Coğrafi bölgeler arası bulaşıcılık için bir gölge değişken ve kur krizlerinden bankacılık krizlerine olan yayılma konusunu hedef alan bir değişken, literatürdeki önceki çalışmalara kıyasla yenilikçi bir adım olacaktır. Ampirik analiz, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde bankacılık krizleri için olan Erken Uyarı Sinyallerinin farklılaştığını ortaya koymuştur.
Banka sermayesinin aktiflerine oranı rasyosu ve gerek aynı coğrafi bölge gerek farklı coğrafi bölgelerden olan bulaşma etkisi gelişmekte olan ülkeler için anlamlı sonuç vermiştir. Gelişmekte olan ülkelerde ise, enflasyon, reel efektif döviz kuru ve aynı coğrafi bölge içinden yaşanacak bir bulaşma dikkate alınması gereken konular olarak dikkat çekmiştir.
Para tabanının rezervlere oranı gelişmiş ülkeler için daha anlamlı çıkmıştır. Bu konu gelişmişmekte ülkelerde parasal arzında rezervlere kıyasla bir artışın uzun vadede zararlı olsa da kısa vadede bir sonraki yıl için bir kriz oluşturmadığı, fakat gelişmiş olan ülkelerdeki parasal sıkılaştırmaların bir gelişmiş ülke bankacılık krizine yol açabileceği şeklinde yorumlanabilir.
Anahtar Kelimeler: bankacılık krizleri, Erken Uyarı Sistemleri, probit
|
